|
Andrea Panzini Emersberger |
i pueti de AnconaNostra |
||
( Le Bateau ivre - Arthur Rimbaud ) Libera traduzione in Vernacolo Anconitano
Quàntu sò' scésu a Fiùmi indiferènti nun ho sentìtu più trainà' le ghìe: i' sgàgi Pèlirosce l'ha inchiudàte nùde cùme berzzàj ai pàli de culori.
Me ne fregàvu de tùti j equipàgi, cargàvu grà' fiamìngu e cuto' inghelése. Fernìtu 'stu casòtu cu' le ghìe sò' scésu su qù'i Fiùmi delibràtu.
'Ntel maregià' che sciàcula incazzàtu, l'àntru invèrnu, più sordu del cervèlu d'i fjòli, ho corzzu! E le Penìsule scialpàte nun àne mai patìtu 'n calìgu de tronfi.
La bùfa cunzzàcra le svéje mìe 'ntel màre. Più ligéru d'un sciùru ho balàtu su le londe pe' sèmpre arutìni de vìtime, diéce cèghe, pjàndu pe' 'l cùlu l'òchiu nidàtu d'i fàri.
Più dolcia che ai fjòli la cìcia de làcite méle, l'àqua vérde ha sbugiàtu 'l mìu scàfu de pìnu e da chiòghe de vìni cilèstri e da cagnòli m'ha slavaciàtu, spèrzza l'àncura, spèrzzu el timo'.
D'alora ho zzuchetàtu 'ntel Puèma del Màre, zzùpu de stéle, zzùpu de làte, 'na gràn' magnàta de vérdi cilèstri; p'r' indo', viòla relìtu rapìtu, scènde a vòlte 'n penzzosu 'fugàtu;
'ndo', a pingèndu i cilèstri el smatì', rìtmi lènti sui giorni più rosci, più fòrti del rùme, più gròsci de lìre, bole l'amàre rusciòle d'amore!
I cèli cunosciu slamàti 'ntra slàmpi, le trombe e antimàme e curènti: la séra e l'Alba carigàta stìrpa de culombe, e 'na vòlta ho smiciàtu quél' che l'òmu ha inzzugnàtu!
El Zzole bàssu, zzozzu de mìstighi schìfi, lumà' longhe mùchie de violàstri cùme atori de dràmi più intìghi, e spìgne le londe el prèmitu de perzziàne a làrgu!
Ho izzugnàtu la cèga vérde de névi che slàmpa, bàgiu lèntu ch'arzzàle a j òchi dei màri, el cìrculu de lìnfe 'cezziunàli, l'alzzàsse 'zzùru giàlu dei fòsfuri che cànta!
Ho 'nzzeguìtu, pe' mési, cùme istèrighe màndrie, i cavaloni adòssu a le scojére, sènzza penzzà' che i piédi lùcighi de le Marie pudésse rompe 'l mùsu a j Ocèani sfiatàti.
Ho sbatùtu contru Flòride impussìbili 'ndo' 'ntra i fiori ce stà òchi de pantère - dèrme d'òmu! - Arcubaléni tési cùme rédine sot' a l'urizonte dei màri, a 'zzùre pègure!
Bulì' pantàni ho vìstu e anco' le nàsse p'r' indo' ch'è màrciu ai giùnchi 'n Leviatànu! E fràne d'àque 'ntra qù'le bunàzze e urizonti sbigià' a fondu, luntànu!
Ghiaciài, Soli d'argèntu, londe madrepèrla, cèli de bràgia! Erte secàgne in fondu a golfi scùri 'ndo' mostre sèrpe rose da pedòchi sbìgia da ràme stòrte in tànfi néri!
Avrìa mustràtu ai fjòli qù'le oràte de londa 'zzùra e i pésci dòri in càntu. - Schiùme de fiori nìnula el scialpà' e 'n tantinèlu i vènti m'àne alàtu.
E stràcu màrtire de pòli e lòghi me dàva 'l màre i fiori d'ombra in giàle ventose, 'ntel rulà' d'i sùi singhiozzi e me fermàvu, dòna sui genòchi...
Isula, guàsi:
a scòte da le sponghe le cagnàre, le mèrde d'i cucàli cagnaròli cu' i òchi biondi giàli. A lì remàvu, si 'ntra qù'i strigulìni fìli mìi
a ghietregiàndu, pjàva la pagnàgna qù'i 'fugàti!
'Dèssu, Iu,
batàna spèrzza in cùrve de capéli, che la spulàta spìgne drént' a l'ària sènzza cucàli, Iu, caràca imbriàga de àque, mai arpescàta da le Véle
Anseàtighe e da qù'le Curazzàte;
Fumànte, lìbru, da nébie violàstre, Iu che sbugiàvu 'n mùru rosciu cèle che pòrta, p'r' i buèti dolciu mèle, del Zzole i mùschi e i mùciuli cilèstri,
Iu che curévu - légnu smateriàtu - da 'lètrighe Lunéte inzzaculàtu, 'braciàtu da marìni cavalùci, quàntu 'l basto' del lùju sbrindelàva
cilèstri i cèli drént' a i garagòli che brugiàva;
tremàvu pe' qù'i sgàgi a cèntu léghe d'i Diàvuli e d'j Imbùti in gràn' murbì', 'nfinìtu filatore de l'azzùru, l'Euròpa arcòrdu e i davanzzàli intìghi!
Ho vìstu arcipèlaghi de stéle! E l'ìsule cu' i cèli i' smatimènti upèrti al rematore:
- è i' 'st' infinìte cèghe sènzza fondu che pìj pagnàgna e fùgi, 'nt' un milio' d'ucèli dòri, o futùru Vigore? -
Ah! Tùti i piànti! E l'Albe ène turménti. 'Ni Lùna è mastrìla, 'ni Sole amàru: me gonfia àspru l'amore d'imbriàghe pagnàgne.
Schiòpi la chìja! Pudéssi sprufundà'!
Si vòju 'n' àqua d'Euròpa, è qù'l pantà' néru e giàciu p'r' indo' 'ntel lùscu agiàgiu c'è 'n fjòlu colcu e trìstu, a lì, a varà' 'na babèla ch'è papèla de màgiu.
Tùtu zzùpu, nun pòssu più, o londe, rincùre baghianèlu qù'la scìa de chi pòrta i cutoni e anco' trancià' l'arvà' de qù'i do dràpi e de le fiàre,
e nutà'
sot' ai buioni mostri de caràche.
|
|||
